Τα ασφαλιστικά μέτρα σκοπό έχουν να προστατεύσουν προσωρινά τα δικαιώματα κάποιου μέχρι να εκδοθεί η οριστική δικαστική απόφαση, κάτι που ενδέχεται να διαρκέσει περισσότερο από 2 έτη.
Για να εκδοθεί από το δικαστήριο απόφαση ασφαλιστικών μέτρων, ο νόμος απαιτεί να υπάρχει κίνδυνος να χαθεί ή να δυσκολευτεί η ικανοποίηση ενός δικαιώματος.
Στην πράξη, πιο συχνά συναντάμε τα ασφαλιστικά μέτρα της συντηρητικής κατάσχεσης, της δικαστικής μεσεγγύησης ακινήτου, και της προσωρινής ρύθμισης κατάστασης από το δικαστήριο (ειδικά σε οικογενειακές σχέσεις που μπορεί να διατάξει το δικαστήριο να μην προσεγγίζει ο εναγόμενος τον ενάγοντα κλπ).
Η διαδικασία ολοκληρώνεται άμεσα, ενώ μέχρι την έκδοση απόφασης από το δικαστήριο, μπορεί να ζητηθεί και να χορηγηθεί προσωρινή διαταγή.
Ο προσωρινός χαρακτήρας των ασφαλιστικών μέτρων επιτρέπει την διατήρηση τους (το αργότερο) μέχρι την έκδοση δικαστικής απόφασης επί της διαφοράς.
Πρόκειται για ένα χρήσιμο εργαλείο, όσον αφορά την προστασία του δικαιούχου κατά το διάστημα της εκκρεμοδικίας, με δεδομένο κιόλας ότι οι αλλαγές στην καθημερινή ζωή γίνονται με αρκετά γρήγορους ρυθμούς.