Με αφορφή τις αναταραχές που παρατηρήθηκαν την περσινή χρονιά στο θέμα των beach-bar, έγνε μια σημαντική αλλαγή του νομικού πλαισίου που αφορά στα εδαφικά όρια που πρέπει να τηρεί μια επιχείρηση όταν εκμεταλλεύεται μια παραλία,καθώς και στις υποχρεώσεις της απέναντι στο κοινό με τις οποίες πρέπει να συμμορφώνεται.Δημιουργήθηκε επιπλέον ένα ηλεκτρονικό σύστημα για υποβολή καταγγελιών,αρκετά φιλικό προς τον πολίτη,σε περίπτωση που διαπιστώνεται ότι μια επιχείρηση παραβιάζει τους όρους της άδειας που έλαβε.Όλα αυτά τα θέματα καθώς και άλλα εξίσου ενδιαφέροντα,μπορείς να τα διαβάσεις σε αυτήν την ανάλυση μας.

1.Ποιες εκτάσεις θεωρεί ως παραλίες ο νόμος;

Προκειμένου να γίνει κατανοητό το ποιες εκτάσεις προστατεύονται από τον νόμο ως κοινόχρηστες, πρέπει να αρχικά να καταλάβουμε τι εννοεί ο νόμος με τους όρους ‘αιγιαλός’ και ‘παραλία’. Πιο συγκεκριμένα, δεν πρόκειται απλά για το κομμάτι της ξηράς που βρίσκεται ακριβώς μπροστά από την θάλασσα και λίγα μέτρα πίσω από αυτήν, αλλά προστατεύονται ακόμη και οι γωνίες της ξηράς που σχηματίζονται από το έδαφος (πχ κάποιος μικρός λόφος που αποτελείται από πέτρες ή μεγάλη ποσότητα άμμου).

Εκτός αυτού, ο νόμος προστατεύει και τις λίμνες καθώς και τα ποτάμια από την αυθαίρετη δόμηση και την εκμετάλλευση χωρίς άδεια. Κι αυτό γιατί τις εξομοιώνει με θάλασσα, με αποτέλεσμα να εφαρμόζονται και εκεί οι περιορισμοί της εκμετάλλευσης, τους οποίους θα δούμε και παρακάτω. Πρέπει να τονίσουμε ότι στην έννοια του ποταμού και της λίμνης εντάσσονται και οι τριγύρω περιοχές οι οποίες βρίσκονται σε ακτίνα 50 μέτρων από τα παραπάνω φυσικά στοιχεία. Αυτό συμβαίνει προκειμένου να αποφεύγονται καταχρηστικές συμπεριφορές=να χτίσει κάποιος αυθαίρετο κτίσμα σε κοντινή απόσταση αλλά όχι ακριβώς δίπλα από παραλία ισχυριζόμενος ότι προστατεύεται μόνο η παραλία, κάτι που όπως είδαμε δεν ισχύει.

Σε ό,τι αφορά τις παραλίες που αποτελούν και το κύριο αντικείμενο συζήτησης στην πράξη, η επιπλέον περιοχή που προστατεύεται νομοθετικά ξεκινά από εκεί που σχηματίζεται η γραμμή του αιγιαλού=η γραμμή που δημιουργεί η ακτογραμμή/κύμα. Επομένως, με βάση αυτήν την γραμμή υπό φυσιολογικές συνθήκες (όχι δηλαδή όταν συμβαίνουν ακραία καιρικά φαινόμενα) θα γίνει η μέτρηση προκειμένου να διαπιστωθεί το αν μια περιοχή εντάσσεται στην ακτίνα 50 μέτρων που απαιτεί ο νόμος, και άρα αν προστατεύεται ή όχι.

2.Ποιες είναι οι προϋποθέσεις για να προστατεύεται μια παραλία;

Ο ίδιος ο νόμος έχει εξαιρέσει από τις παραλίες όπου επιτρέπεται η δόμηση, μια ιδιαίτερη κατηγορία παραλιών, η οποία λόγω των σπάνιων χαρακτηριστικών της, πρέπει να προστατευθεί από τις ανθρώπινες ενέργειες, οι οποίες θα μπορούσαν να θίξουν την οικολογική ομορφιά της. Το κριτήριο δηλαδή που χρησιμοποιείται για να απαγορευθεί ή όχι  η επέμβαση σε μια παραλία είναι το αν αυτή έχει ιδιαίτερα οικολογικά στοιχεία και δημιουργεί έναν συγκεκριμένο βιότοπο, ο οποίος δεν συναντάται αλλού, και άρα έχει κάποια χαρακτηριστικά που την διαφοροποιούν από τις υπόλοιπες παραλίες.

Το συγκεκριμένο κριτήριο, πρέπει να πούμε, είναι αρκετά σχετικό και μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα στην πράξη. Επομένως, για να υπάρχει μια πιο σίγουρη γνώση σχετικά με το πότε μια παραλία προστατεύεται λόγω σημαντικής οικολογικής αξίας, πρέπει να βλέπουμε αν η συγκεκριμένη περιοχή έχει χαρακτηριστεί ως ‘Natura’ ή όχι. Γενικότερα, ο χαρακτηρισμός μιας περιοχής ως ‘Natura’ γίνεται με απόφαση της Διοίκησης=του Δημάρχου/Περιφερειάρχη/Δημοτικού Συμβουλίου ή ακόμη και με νόμο της Βουλής, οπότε συνήθως μια έρευνα αρκεί για να λυθούν αρκετές αμφιβολίες.

Ακόμη όμως κι αν δεν φέρει αποτελέσματα η παραπάνω έρευνα, μπορούμε πάντα να συμβουλευόμαστε τους χάρτες του Κτηματολογίου στους οποίους συνήθως θα έχει αναρτηθεί και η σχετική ένδειξη για την προστασία της περιοχής, εφόσον έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία της κτηματογράφησης στην περιοχή. Τέλος, εφόσον η περιοχή δεν έχει κτηματογραφηθεί (και άρα δεν μπορούμε να συμβουλευτούμε το Κτηματολόγιο), αξίζει να δώσουμε έμφαση στο αν υπάρχουν σπάνια είδη στην περιοχή (είτε φυτά είτε ζώα), τα οποία να ζουν εκεί για πολλά χρόνια, όπως συμβαίνει σε διάφορα νησιά της Ελλάδας. Ακόμη δηλαδή και αν συντρέχει αυτό το τελευταίο στοιχείο σε ικανό βαθμό, τότε αρκεί για να χαρακτηριστεί η περιοχή ως προστατευόμενη και να απαγορευθεί η δόμηση και γενικά η εκμετάλλευση της παραλίας για σκοπούς που δεν προωθούν την προστασία του οικολογικού συστήματος.

3.Σε ποιον ανήκουν ιδιοκτησιακά οι παραλίες;

Το συγκεκριμένο θέμα είχε συζητηθεί αρκετά την προηγούμενη χρονιά, με κάποιους να ισχυρίζονται ότι ‘τους ανήκει η παραλία’ και άρα να απαγορεύουν την πρόσβαση σε ιδιώτες, ακόμη και για απλό πέρασμα από αυτήν. Την απάντηση εδώ δίνει ο νόμος με ξεκάθαρο τρόπο, αναφέροντας ότι όλες οι παραλίες στην Ελλάδα ανήκουν στο Δημόσιο και διαχειρίζονται από την Κτηματική Υπηρεσία=αυτή η εταιρία μπορεί να ενοικιάζει τις σχετικές εκτάσεις σε ιδιώτες και γενικά να καταρτίζει συμβάσεις που αποσκοπούν στην εμπορική εκμετάλλευση της παραλίας.

Την ίδια ακριβώς αρμοδιότητα έχει και μια άλλη υπηρεσία, η Εταιρία Αξιοποίησης Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ ΑΕ), η οποία ως ανώνυμη εταιρία αλλά ελεγχόμενη από το Δημόσιο, μπορεί να συνάπτει συμβάσεις παραχώρησης των εκτάσεων σε ιδιώτες για ορισμένο χρονικό διάστημα έναντι ανταλλάγματος, το οποίο καλύπτει τις δημοσιονομικές ανάγκες του Κράτους. Κι εδώ χρειάζεται προσοχή, καθώς οι παραπάνω 2 εταιρίες μπορούν μόνο να ενοικιάζουν τις εκτάσεις κι όχι να τις παραχωρούν εντελώς (να τις πωλούν/δωρίζουν κλπ). Σε περίπτωση μάλιστα που ανάμεσα στην παραλία και την ξηρά υπάρχει κάποιο ακίνητο ιδιώτη, ο ιδιοκτήτης του θα πρέπει να παραχωρεί ελεύθερη δίοδο σε όσους θέλουν να περάσουν αναγκαστικά από εκεί προκειμένου να φτάσουν στην παραλία, υπό την προϋπόθεση φυσικά ότι δεν υπάρχει διαθέσιμο κανένα άλλο πέρασμα.

Εξαίρεση στα παραπάνω αποτελεί η οριστική και μόνιμη παραχώρηση μιας έκτασης παραλίας σε κάποια επιχείρηση που δραστηριοποιείται εκεί (πχ ξενοδοχείο/ενοικιαζόμενα δωμάτια) εφόσον η παραχώρηση δικαιολογείται από λόγους δημοσίου συμφέροντος. Τέτοιοι λόγοι θεωρούνται τα έσοδα του Κράτους κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης από την αξιοποίηση της περιουσία του, η οποία έφτανε μέχρι και σε πώληση μεγάλων εκτάσεων για να αυξηθούν τα έσοδα στα δημόσια ταμεία. Στο θέμα πάντως της οριστικής παραχώρησης μιας έκτασης έχει φυσικά σημασία και το οικονομικό μέγεθος της επιχείρησης που εκμεταλλεύεται την παραλία, κάτι που αποδεικνύει και γιατί ήταν λίγες οι εκτάσεις που πουλήθηκαν από το Δημόσιο σε επιφανείς επιχειρηματίες, καθώς και γιατί το μεγαλύτερο μέρος των παραλίων ενοικιάζεται κάθε χρόνο ανάμεσα στις υπόλοιπες επιχειρήσεις.

4.Πώς μπορώ να αποκτήσω άδεια χρήσης παραλίας για την επιχείρηση μου;

Για να αποκτήσει κανείς νόμιμα άδεια εκμετάλλευσης παραλίας, ο νόμος προβλέπει πλέον μια καινούργια διαδικασία, η οποία ανταποκρίνεται και στα δεδομένα της τεχνολογίας. Έτσι λοιπόν, για να αποκτηθεί η σχετική άδεια πρέπει:

• Να γνωρίζει καταρχάς ο υποψήφιος τα χαρακτηριστικά που θα έχει η άδεια εκμετάλλευσης που θα λάβει.
• Δηλαδή ότι η άδεια έχει ισχύ από 1 έως 3 έτη=όχι λιγότερο ούτε περισσότερο από αυτά τα χρονικά διαστήματα.
• Ότι η άδεια είναι προσωποπαγής=χάνεται άμα πεθάνει ο επιχειρηματίας που την έλαβε και κατά κανόνα δεν μεταβιβάζεται αν αλλάξει χέρια η επιχείρηση (σε αυτό όμως υπάρχουν και κάποιες εξαιρέσεις).
• Ο υποψήφιος πρέπει να συμμετάσχει σε ειδικό διαγωνισμό πλειοδοσίας και να καταβάλει το ποσό που θα είναι υψηλότερο από τις υπόλοιπες προσφορές, κάτι που θυμίζει δηλαδή πλειστηριασμό ανοικτού τύπου.
• Ο συγκεκριμένος διαγωνισμός γίνεται κάθε έτος μέχρι την 31^η Μαρτίου, και ο Δήμος έχει υποχρέωση να αναρτήσει την ημέρα του διαγωνισμού τουλάχιστον 20 ημέρες πριν αυτός γίνει, προκειμένου να λάβουν γνώση όλοι όσοι θέλουν να συμμετέχουν σε αυτόν.
• Η τιμή πρώτης προσφοράς που ορίζεται σε αυτούς τους διαγωνισμούς είναι σχετικά αυξημένη σε σχέση με την αντικειμενική αξία της έκτασης της παραλίας που θα παραχωρηθεί, χωρίς πάντως να φτάνει την εμπορική αξία που έχει η εν λόγω έκταση.
• Σε περίπτωση που 2 συνεχόμενοι διαγωνισμοί δεν ανακηρύξουν πλειοδότη για την παραχώρηση της έκτασης, τότε η συγκεκριμένη έκταση δεν θα παραχωρηθεί σε κανέναν για το συγκεκριμένο έτος.
• Στην σύμβαση παραχώρησης, μπορεί ο φορέας που παραχωρεί την έκταση να έχει θέσει κάποιους όρους, τους οποίους είναι σημαντικό να γνωρίζει και να ακολουθεί ο ιδιώτης=αν δεν συμμορφωθεί με αυτούς μπορεί να χάσει την άδεια που απέκτησε ακόμη και πριν την έναρξη της εκμετάλλευσης της παραλίας.

5.Ποιες υποχρεώσεις θα πρέπει να έχω στο μυαλό μου;

Προφανώς, η απόκτηση άδειας εκμετάλλευσης για έκταση παραλίας συνοδεύεται από ορισμένες υποχρεώσεις, οι οποίες αν δεν τηρηθούν, εκτός από την αφαίρεση της άδειας, μπορούν να έχουν διοικητικές και ποινικές κυρώσεις, όπως θα δούμε και παρακάτω. Σχετικά με τις υποχρεώσεις του αδειούχου, αυτές είναι:

• Να επιτρέπει στο κοινό να διασχίζει ελεύθερα και με ασφάλεια την παραλία, ακόμη και για εκτάσεις γύρω από αυτήν σε ακτίνα 50 μέτρων=να μην εμποδίζει αδικαιολόγητα την πρόσβαση, ακόμη και με εμπόδια.
• Να εγκαθιστά και να διατηρεί τις αναγκαίες εγκαταστάσεις για την διευκόλυνση των ατόμων με αναπηρία, σχετικά με την είσοδο/έξοδο τους από την παραλία.
• Να εγκαθιστά ομπρέλες/ξαπλώστρες και όλα τα αναγκαία είδη για την λειτουργία της επιχείρησης μόνο σε ποσοστό 60% επί του συνολικού εμβαδού της παραλίας, κάτι το οποίο μπορεί να βρεθεί εύκολα από ένα τοπογραφικό διάγραμμα της περιοχής.
• Σε κάθε περίπτωση, οι ομπρέλες/ξαπλώστρες και παρόμοια κατασκευάσματα θα πρέπει να απέχουν από την ακτογραμμή τουλάχιστον 4 μέτρα.
• Να φροντίζει για την υποχρέωση καθαριότητας του αιγιαλού και της παραλίας, που του παραχωρήθηκε, και προφανώς να μην τοποθετεί απόβλητα στις συγκεκριμένες εκτάσεις με οποιονδήποτε τρόπο.
• Να αναρτά σε πινακίδα τον αριθμό άδειας παραχώρησης και όλες τις τεχνικές λεπτομέρειες για την παραχώρησης, και στην ίδια πινακίδα, να ενημερώνει το κοινό για τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να κάνει καταγγελία σχετικά με την μη τήρηση των όρων.
• Να μεριμνά σχετικά με την ύπαρξη ναυαγοσώστη στην παραλία για την ασφάλεια των λουόμενων, μόνο υπό την προϋπόθεση ότι δεν υπάρχει εκεί ναυαγοσώστης, ο οποίος μισθοδοτείται από τον Δήμο.
• Να μην κατασκευάζει μόνιμα κτίσματα τα οποία δεν προβλέπονται από την άδεια παραχώρησης καθώς και κτίσματα τα οποία χαρακτηρίζονται αυθαίρετα με την νομοθεσία της πολεοδομίας. Για το σχετικό θέμα, ειδικά στην εκτός σχεδίου δόμηση μετά τις πρόσφατες αλλαγές, έχουμε γράψει εδώ.

6.Μπορεί να γίνει παραχώρηση παραλίας χωρίς δημοπρασία;

Με στόχο να ανταποκριθεί στις ανάγκες των συναλλαγών όπως αυτές έχουν προκύψει σήμερα, ο νόμος προβλέπει ότι για μια σειρά επιχειρήσεων μπορεί να γίνει παραχώρηση της έκτασης παραλίας ακόμη και χωρίς την μεσολάβηση διαγωνισμού. Οι προϋποθέσεις είναι σχεδόν ίδιες σε σχέση με αυτές που είδαμε προηγουμένως, χωρίς βέβαια να μεσολαβεί ο διαγωνισμός, ωστόσο ο νόμος θέτει ως ανώτατο όριο της έκτασης τα 500 τ.μ., ενώ θα πρέπει να μένει ελεύθερο για το κοινό τουλάχιστον το 50% της έκτασης της παραλίας.

Πιο συγκεκριμένα, όσον αφορά τις επιχειρήσεις που καλύπτονται από την ρύθμιση του νόμου, αυτές είναι οι οργανωμένες ξενοδοχειακές μονάδες, τα ενοικιαζόμενα δωμάτια που λειτουργούν ως ενιαία επιχείρηση, τα καταστήματα υγειονομικού ενδιαφέροντος (καφετέριες, εστιατόρια κλπ), καθώς και αθλητικά σωματεία, εφόσον έχουν ανάγκη την έκταση της παραλίας για τις ανάγκες τους. Μάλιστα δεν χρειάζεται οι παραπάνω επιχειρήσεις να βρίσκονται ακριβώς απέναντι από την παραλία, αλλά μπορούν να βρίσκονται κοντά σε αυτήν, δηλαδή ακόμη κι αν ανάμεσα στην παραλία και την επιχείρηση μεσολαβεί δρόμος/οικόπεδο που καθορίζει και τα σχετικά όρια.

Προβλέπει μάλιστα ο νόμος ότι μια ξενοδοχειακή μονάδα εφόσον συνεργάζεται με επιχείρηση θαλάσσιων σπορ μπορεί να συνάψει μαζί της σύμβαση προκειμένου η τελευταία να μισθώσει την έκταση της παραλίας (ή κάποιο μέρος αυτής) που αντιστοιχεί κανονικά στην ξενοδοχειακή μονάδα. Απέναντι όμως στους φορείς του Δημοσίου, στους οποίους και ανήκουν οι σχετικές εκτάσεις, θα ευθύνονται και οι 2 συμβαλλόμενοι (ξενοδοχειακή μονάδα και επιχείρηση θαλάσσιων σπορ) από κοινού, ιδίως αν προκληθεί κάποια ζημία, και γεννηθεί δικαίωμα αποζημίωσης για κάποια από τις 2 πλευρές.

7.Έχουν οι Δήμοι υποχρεώσεις στο θέμα των παραλιών;

Λόγω της ύπαρξης αρκετών φορέων και επιχειρήσεων που εμπλέκονται κατά την παραχώρηση μιας έκτασης παραλίας, προκύπτουν και αρκετά ζητήματα τα οποία πρέπει να ρυθμιστούν από τους Δήμους, με την προϋπόθεση ότι ανήκουν στην αρμοδιότητα τους. Οι Δήμοι, δηλαδή, οφείλουν να καθαρίζουν τους κοινόχρηστους χώρους των παραλιών=αυτούς τους χώρους που δεν έχουν ενοικιαστεί, αλλά και τις εκτάσεις που έχουν παραχωρηθεί σε ιδιώτες, εφόσον οι αδειούχοι αρνούνται να τις καθαρίσουν. Σε αυτήν την περίπτωση, μπορούν να επιβάλλουν σε βάρος των αδειούχων τις δαπάνες για τον καθαρισμό της έκτασης.

Οφείλουν επίσης να αναρτήσουν σε εμφανές σημείο της παραλίας πινακίδα, η οποία να προβλέπει αναλυτικά ποιες εκτάσεις της παραλίας έχουν παραχωρηθεί καθώς και ποιες μπορούν να χρησιμοποιηθούν ελεύθερα από το κοινό. Το ίδιο ακριβώς πρέπει να κάνουν με αντίστοιχη ανάρτηση στην ιστοσελίδα του κάθε Δήμου, η οποία πρέπει να συνοδεύεται και από αντίστοιχο γεωγραφικό διάγραμμα. Ακόμη, στην αρμοδιότητα των Δήμων εντάσσεται και η διενέργεια ελέγχων στις παραλίες σχετικά με την συμμόρφωση των αδειούχων με τους όρους της παραχώρησης, αλλά και για το αν διατηρούν καθαρή την έκταση που τους παραχωρήθηκε, καθώς κι αν τοποθετούν αυθαίρετες κατασκευές που δεν καλύπτονται από την άδεια παραχώρησης.

Σε περίπτωση που ο Δήμος διαπιστώσει ότι έχουν παραβιαστεί οι όροι της άδειας (πχ το beach bar έχει τοποθετήσει περισσότερες ομπρέλες από όσες επιτρέπεται), τότε οφείλει να διαβιβάσει την καταγγελία μαζί με τα στοιχεία στην Κτηματική Υπηρεσία ενημερώνοντας την για την κατάσταση. Το ίδιο ακριβώς πρέπει να κάνει κι αν εντοπιστούν αυθαίρετα κτίσματα και κατασκευές στην έκταση που παραχωρήθηκε. Όσον αφορά όμως τα κινητά πράγματα (πχ ομπρέλες/ξαπλώστρες) ο Δήμος μπορεί να τα αφαιρέσει από την παραλία ακόμη και με δικά του μέσα και να τα φυλάξει σε δικούς του χώρους μέχρι να κριθεί η τύχη τους από τις αρμόδιες αρχές. Εννοείται ότι ο αδειούχος μπορεί να αμυνθεί δικαστικά κατά των παραπάνω ενεργειών του Δήμου, όπως θα δούμε και παρακάτω.

8.Μπορώ να κάνω καταγγελία αν βλέπω αυθαίρετα κτίσματα σε παραλίες;

Με αφορμή τις τριβές/διαφωνίες που προκάλεσε την περασμένη χρονιά το ζήτημα της έκτασης που νόμιμα παραχωρείται σε κάποιον αδειούχο, το αρμόδιο Υπουργείο προχώρησε σε νέες τεχνολογικές αλλαγές. Πιο συγκεκριμένα, πλέον κάθε πινακίδα η οποία απεικονίζει την άδεια της επιχείρησης για παραχώρηση της παραλίας, θα έχει και έναν μοναδικό αριθμό (QR-CODE), μέσα από τον οποίο ο πολίτης θα μπορεί να υποβάλλει καταγγελία ηλεκτρονικά αν διαπιστώσει παραβίαση των όρων της άδειας, καταπάτηση επιπλέον εκτάσεων, κατασκευή αυθαίρετων κτισμάτων κλπ. Η καταγγελία γίνεται μέσα από μια εφαρμογή που εγκαθίσταται σε κινητά τηλέφωνα/tablet/υπολογιστές.

Την ίδια ακριβώς διαδικασία μπορεί να ακολουθήσει και όποιος ενδιαφέρεται για υποβολή καταγγελίας, ακόμη και μέσα από την ιστοσελίδα του Δήμου, όπου μπορεί να βρει και αναλυτικό γεωγραφικό διάγραμμα σχετικά με το ποιες εκτάσεις της παραλίας έχουν παραχωρηθεί σε ιδιώτες (συνήθως αυτές οι εκτάσεις θα είναι σημειωμένες με μπλε χρώμα) καθώς και ποιες εκτάσεις είναι ελεύθερες προς απόλαυση από το κοινό. Επειδή πλέον, οι Κτηματικές Υπηρεσίες πραγματοποιούν τους ελέγχους του ακόμη και με εναέρια μέσα (drone), υπάρχουν φωτογραφίες από τις αντίστοιχες εκτάσεις της παραλίας, οπότε μπορεί να γίνει σύγκριση σε πραγματικό χρόνο ανάμεσα στην έκταση που θα έπρεπε να χρησιμοποιεί ο αδειούχος και στην έκταση που χρησιμοποιεί στην πραγματικότητα.

Είναι πολύ χρήσιμο για την αποτελεσματική λειτουργία της υποβολής καταγγελίας στην πράξη, ότι στο νέο ηλεκτρονικό μητρώο που δημιουργήθηκε πρόσφατα τηρούνται όλα τα στοιχεία της παραχωρούμενης έκτασης, οι λεπτομέρειες της άδειας που δόθηκε στην επιχείρηση, τα στοιχεία των υπόχρεων προσώπων με στόχο να είναι εύκολος ο εντοπισμός αν διαπιστωθούν παραβάσεις. Οι καταγγελίες μάλιστα δεν χρειάζεται να είναι επώνυμες, ούτε καταβάλλεται παράβολο από τον πολίτη για να είναι αυτές έγκυρες (εντελώς διαφορετικά είναι τα πράγματα στην μήνυση/έγκληση). Επομένως, φαίνεται σαν να έχει ξεκινήσει να εφαρμόζεται ένα αποτελεσματικό σύστημα υποβολής και αξιολόγησης καταγγελιών που θα λύσει περισσότερα προβλήματα από όσα δημιουργούσε το προηγούμενο σύστημα.

9.Αν δεν συμμορφώνομαι με τους όρους της άδειας,ποιες κυρώσεις θα έχω;

Αναφορικά με την περίπτωση που ο αδειούχος δεν συμμορφώνεται/παραβιάζει τους όρους της άδειας που έλαβε, ο νόμος προβλέπει ορισμένες κυρώσεις. Οι κυρώσεις αυτές επιβάλλονται αναλογικά, δηλαδή ανάλογα με την κάθε περίπτωση και από την ελαφρύτερη προς την βαρύτερη κύρωση, εφόσον αυτή δικαιολογείται και από την παράβαση που τελέστηκε. Πιο συγκεκριμένα, προβλέπεται:

• Αν αυτός που εκμεταλλεύεται την παραλία, το κάνει υπερβαίνοντας τους όρους της άδειας που έλαβε (πχ καταλαμβάνοντας επιπλέον τ.μ.), τότε η Κτηματική Υπηρεσία εκδίδει πράξη με την οποία διατάζει την άμεση απομάκρυνση των επιπλέον κατασκευασμάτων/κινητών πραγμάτων της επιχείρησης.
• Αν εκμεταλλεύεται την παραλία χωρίς να έχει καμία άδεια, τότε μαζί με την διαταγή απομάκρυνσης, εκδίδεται και διαταγή σφράγισης της επιχείρησης/καταστήματος με συνέπεια να μην μπορεί να εισέλθει κανείς πλέον στον χώρο.
• Αν ο αδειούχος προκάλεσε αλλαγές/ζημίες στην παραλία, τότε θα πρέπει να αποκαταστήσει τον χώρο στην κατάσταση που ήταν πριν την παραχώρηση της έκτασης. Η αποκατάσταση μπορεί να γίνει και μετά την λήξη της άδειας, καθώς ο νόμος δεν θέτει χρονικό περιθώριο.
• Το ίδιο ισχύει και για τυχόν αυθαίρετα κτίσματα που κατασκευάστηκαν στην παραλία, τα οποία κατεδαφίζονται από τον αδειούχο μέσα σε 30 ημέρες από τότε που θα κοινοποιηθεί σε αυτόν η πράξη κατεδάφισης.
• Παράλληλα για όλες τις παραπάνω παραβάσεις προβλέπεται η επιβολή προστίμου στον παραβάτη, το οποίο ισούται με το τετραπλάσιο του ανταλλάγματος που κατέβαλε για την παραχώρηση της έκτασης, ενώ ο ίδιος αποκλείεται από το να συμμετάσχει σε επόμενους διαγωνισμούς παραχώρησης παραλιών για 10 έτη.
• Αν ο παραβάτης εμπόδιζε το κοινό από το να διέρχεται ελεύθερα από την παραλία, επιβάλλεται σε αυτόν πρόστιμο από 2.000 έως 60.000 ευρώ.
• Εκτός αυτού, αν ο παραβάτης επέφερε αλλαγές στην παραλία με αυθαίρετες εκτάσεις κατά παράβαση της άδειας που έλαβε, τιμωρείται ποινικά με φυλάκιση τουλάχιστον 1 έτους μαζί με χρηματική ποινή.
• Η ποινή αυξάνεται σε φυλάκιση τουλάχιστον 2 ετών αν οι αλλαγές που επήλθαν στην παραλία από τις ενέργειες του παραβάτη προκάλεσαν σημαντική οικολογική καταστροφή στο οικοσύστημα της περιοχής.

10.Μπορώ να αμφισβητήσω τις κυρώσεις που μου επιβάλλονται;

Έχοντας υπόψη τις σοβαρές κυρώσεις που επιβάλλει πλέον ο νόμος στους παραβάτες, υπάρχει μέριμνα για να δοθεί σε αυτούς κάποια (νομική) άμυνα, προκειμένου να υπερασπιστούν τα συμφέροντα τους. Πιο συγκεκριμένα, αν εκδοθεί σε βάρος του παραβάτη πράξη απομάκρυνσης των κινητών πραγμάτων της επιχείρησης (ομπρέλες/ξαπλώστρες) ή ακόμη και διαταγή σφράγισης της επιχείρησης, τότε ο θιγόμενος μπορεί να ασκήσει αίτηση ακυρώσεως κατά αυτών των πράξεων. Η αίτηση ακυρώσεως θα πρέπει να ασκηθεί πολύ σύντομα, δηλαδή μέσα σε 5 ημέρες από τότε που θα κοινοποιηθεί σε αυτόν η πράξη. Ακόμη και η συζήτηση της αίτησης στο δικαστήριο γίνεται μέσα σε 7 ημέρες από τότε που αυτή θα κατατεθεί.

Ο θιγόμενος μπορεί παράλληλα να ζητήσει προσωρινή δικαστική προστασία μέχρι να εκδικαστεί η αίτηση=να μην διακοπεί η λειτουργία της επιχείρησης του/να μην κατεδαφιστούν τα κτίσματα του κλπ. Για να ζητήσει όμως προσωρινή δικαστική προστασία, θα πρέπει να έχει ενεργή σύμβαση παραχώρησης και να την προσκομίσει στο δικαστήριο καθώς και να αποδείξει ότι η θα υποστεί ανεπανόρθωτη βλάβη από την εκτέλεση των πράξεων που εξέδωσαν οι αρμόδιες αρχές (πχ ότι θα καταστραφεί οικονομικά/ότι θα εκμηδενιστεί η φήμη της επιχείρησης του). Η κατάθεση όμως μόνο της αίτησης ακυρώσεως δεν έχει αυτοδίκαιο ανασταλτικό αποτέλεσμα=οι πράξεις των αρμόδιων αρχών εκτελούνται κανονικά αν δεν ζητηθεί προσωρινή δικαστική προστασία από τον θιγόμενο.

Σε ό,τι αφορά την επιβολή προστίμου ως διοικητική κύρωση για τις παραβάσεις που έγιναν, ο θιγόμενος μπορεί να καταθέσει προσφυγή ουσίας και να ζητήσει από το δικαστήριο είτε την ακύρωση του προστίμου ολικά, εφόσον οι προϋποθέσεις του νόμου δεν πληρούνταν. Μπορεί όμως να ζητήσει και την τροποποίηση του προστίμου, δηλαδή την ελάττωση του από το δικαστήριο σε περίπτωση που αυτό ήταν ιδιαίτερα υψηλό ή γενικά δεν δικαιολογούνταν από τις περιστάσεις. Και εδώ μπορεί να ζητηθεί προσωρινή δικαστική προστασία με τους όρους που είδαμε ακριβώς πιο πάνω.

Δίπλα στον πελάτη και τις ανάγκες του.

Αθηνά Κοντογιάννη-Δικηγόρος

Όσα αναφέρονται παραπάνω δεν αποτελούν νομικές συμβουλές και ουδεμία ευθύνη φέρεται για αυτές.Για περισσότερες πληροφορίες,επικοινωνήστε μαζί μας.